Предизвици при одржување на процесот на ко-менаџирање во средните училишта

Ко-менаџирањето ги обединува различните групи за да ги споделат одговорностите во процесите на одлучување. Најчесто се применува во училиштата, еколошките програми и јавните услуги со цел да се вклучат учениците, наставниците, администраторите, родителите и надворешните партнери во креирањето на политики. Иако овој пристап овозможува пофер и поотворени дискусии, неговото одржување на подолг рок носи низа предизвици.

1. Поддршка од институциите и политиките

Многу програми за ко-менаџирање започнуваат како краткорочни проекти поддржани од надворешно финансирање или граѓански иницијативи. Без јасни политики кои ќе го направат ко-менаџирањето постојан дел од функционирањето на институцијата, овие практики често згаснуваат кога ќе се исцрпат финансиските средства или иницијалниот ентузијазам.

Начини за решавање на овој предизвик:

а) Вклучување на ко-менаџирањето во училишните правилници и политики, б) Обезбедување официјална поддршка од образовните власти, в) Поттикнување на локалните самоуправи да го признаат ко-менаџирањето како вреден модел на управување.

2. Одржување на вклученоста на учесниците

За ко-менаџирањето да биде одржливо, луѓето мора да останат активни и мотивирани. Чест проблем е што учеството започнува со ентузијазам, но со текот на времето ослабува особено кога матурантите завршуваат, а доаѓаат нови членови.

Начини за справување со овој предизвик:

a) Јасно дефинирање на улогите и придобивките за сите учесници, б) Организирање редовни состаноци на ко-менаџирачкото тело за да се задржи интересот и континуитетот.

3. Обука и пренесување на знаењето

Ко-менаџирањето функционира најдобро кога сите вклучени разбираат што се очекува од нив. Но, честата промена на членовите особено кај учениците може да ја наруши доследноста и континуитетот.

Начини за решавање:

a) Креирање прирачници или водичи за новите членови за побрзо воведување во процесот, б) Воспоставување менторски систем каде поискусните членови ги водат новите.

4. Баланс на авторитетот меѓу учесниците

Еден од клучните предизвици е да се овозможи сите гласови да бидат подеднакво слушнати. Понекогаш учениците чувствуваат дека нивните мислења не се сфаќаат сериозно во споредба со наставниците или администрацијата, а родителите, пак, тешко успеваат да остварат влијание.

Начини за подобрување:

a) Воспоставување транспарентни и правични процедури за донесување одлуки, б) Поставување комуникациски систем каде секоја група има еднаков простор да се изрази.

5. Културни и структурни пречки

Во некои училишта, заедничкото одлучување не е вообичаена практика, па често постои отпор кон промени. Дел од администраторите и наставниците се навикнати на хиерархиски модел на работа и не се секогаш подготвени да им дадат на учениците повеќе влијание.

Како да се поттикне промена:

a) Споделување на реални примери од успешни практики на ко-менаџирање, б) Тестирање на моделот во помали училишни контексти пред негово пошироко воведување.

6. Следење на напредокот и подобрување на процесот

За ко-менаџирањето да биде ефективно на долг рок, потребно е редовно да се следи и подобрува. Без соодветно мониторирање, тешко е да се знае што функционира добро, а што треба да се промени.

Начини за одржување на процесот:

a) Поставување јасни цели и мерење на напредокот, б) Организирање редовни состаноци за рефлексија и подобрување, в) Поттикнување на отворена повратна информација од сите засегнати страни.

Заклучок

Иако ко-менаџирањето може да создаде пофер и поотворен процес на одлучување, неговото долгорочно одржување бара посветеност и постојан ангажман. Институциите треба да обезбедат стабилна поддршка, а учесниците да останат активни и мотивирани. Развивањето лидерски вештини и рамнотежата во авторитетот помеѓу различните страни гарантира дека секој глас има значење.

Кога процесот е добро испланиран и поддржан, ко-менаџирањето може да доведе до трајни подобрувања кои им користат на училиштата, учениците и целата заедница.

Проектот „Ко-менаџирани средни училишта“ се спроведува од Здружението LEAD (МКД) во партнерство со Genesis Projeвt (БiH), Kosovar Youth Вounвil (KS), Youth Network of Montenegro (MNE) и Вonneвting (SRБ). Проектот е финансиран од Европската Унија преку програмата Erasmus+.